Gotycki kościół w Szestnie wybudowany został w drugiej połowie XV w. Świątynia ta została zniszczona w wyniku pożaru w 1618 r., a następnie odbudowana. Przypuszcza się, że kościół mógł mieć jeszcze jedną nawę lub trójprzęsłową galerię otwartą do nawy. Świadczą o tym zamurowane arkady w ścianie południowej. (…) Najstarszą częścią istniejącego kościoła jest potężna wieża pochodząca z XIV w. o charakterze wybitnie obronnym. Mury pierwszej kondygnacji o grubości 2 metrów, niewielkie otwory okienne, jednocześnie rozszerzone w kierunkach odśrodkowych, miały skutecznie bronić obrońców i powiększyć pole widzenia wokół wieży. Przepiękne architektoniczne szczegóły w stylu romańskim znajdujące się w górnej kondygnacji po stronie południowej wieży są unikalne na terenie Mazur. Wieża zwieńczona jest dachem siodłowym pokrytym dachówką esówką, nad którym góruje unikalny krzyż jerozolimski.
Kościół w Szestnie, w niektórych fragmentach, sięga pierwszej połowy XIV wieku. Pierwotnie istniał tu kościół drewniany, który w czasie bliżej nie określonego najazdu został spalony.
Obecny wystrój wnętrza ma charakter barokowy.
Ołtarz główny manierystyczny z ok. 1630, z gotyckimi figurami Matki Boskiej z Dzieciątkiem i św. Piotra i Pawła zasługuje na szczególną uwagę. Scena dolna – główna przedstawia Matkę Bożą w otoczeniu apostołów Św. Piotra i Św. Pawła. Te trzy figury ołtarzowe, pochodzące z końca XV wieku, uratował z pożaru w 1618 roku proboszcz Stopka. Poniżej tej sceny znajduje się obraz Ostatniej Wieczerzy). Środkowa część ołtarza ukazuje scenę ukrzyżowania, a ponad nią ukazany jest Chrystus jako Pan Świata z insygniami władzy. Ołtarz zwieńczony jest rzeźbą karmiącego własną krwią swe pisklęta pelikana, który w sztuce sakralnej jest symbolem miłości Chrystusa. W drewnianej oprawie ołtarza w tzw. „uszakach” na poziomie sceny ukrzyżowania są umieszczone dwie rzeźbione głowy. Przedstawiają one Marcina Lutra – po prawej stronie, a po lewej stronie – króla Szwecji Gustawa II Adolfa, który zginął w 1632 roku w bitwie pod Lützen. Na tym poziomie ołtarza odnajdujemy datę roku 1647 (16 i 47 ). Jest to najprawdopodobniej rok ufundowania barokowego obramowania ołtarza przez Fabian von Lehndorff’a. Jego herb rodowy o inicjałach F.v.L. znajduje się po lewej stronie obrazu Ostatniej Wieczerzy w dolnej części ołtarza, a jego płyta nagrobna z epitafium eksponowana jest pod emporą na północnej ścianie wewnątrz kościoła. F.v.L. zmarł w r. 1650. (Ród Lehndorffów n.b. odgrywał na przestrzeni kilku wieków znaczącą rolę w życiu Prus Wschodnich. Członkowie rodu byli m.in. właścicielami pałaców w Sztynorcie i Kwitajnach.)
Ambona pochodzi z 1625 roku, chociaż możliwe, że jest znacznie starsza. Ambona ma kształt pięciokąta i ukazuje w przegrodach czterech ewangelistów wyrzeźbionych w drewnie. Nad wejściem na ambonę umieszczony jest łaciński napis: „Qui ex Deo est, Verba Dei audit – Kto z Boga jest, słów Bożych słucha” J(18.37). Czasza ambony jest przyozdobiona płaskorzeźbami czterech ewangelistów. Baldachim ambony wieńczy scena ukazująca Chrystusa wśród apostołów. W części schodowej ambony widnieje nazwisko jej fundatora: Lorenz Beck i dwa cytaty z psalmów.
Ławki prawdopodobnie pochodzą z XVII w. Obecne prezentują różne style i wymiary, co być może spowodowane jest uzupełnianiem wyposażenia kościoła po kilku pożarach w XVII i XVIII wieku. Na szczególną uwagę zasługują ławki – stalle stojące pod ścianami. Jedna z nich po lewej stronie ołtarza jest bogato zdobiona figuralnie. Obok niej stoi ławka kolatorska z 1647 roku. Prawdopodobnie ufundował ją wspomniany F. Von Lehndorf. W czasie nabożeństw siedział w niej ze swoją małżonką.
Organy Prospekt organów zbudowano w XVIII w. w stylu rokoko. Sam instrument wykonała w 1805 firma W. Sauera we Frankfurcie nad Odrą. Posiadają dwie klawiatury ręczne i klawiaturę nożną.
Strop pokryte są kasetonową polichromią z XVII w.
Chorągwie żałobne Johannesa Ernsta Küchenmeister von Sternberg z XVII oraz z XVIII w starosty Szestna Jana Bernarda Wilamowskiego, który w 1711 roku zmarł na dżumę. Niegdyś wisiały obok ołtarza, a obecnie eksponowane są na ścianie północnej.
/Tekst przeredagowany na podst. tekstu źródłowego/ O Szestnie i kościele – podróże po Warmii i Mazurach
Szestno jest ciekawym miejscem na szlaku turystycznym na trasie Mrągowo – Kętrzyn w Krainie Wielkich Jezior mazurskich. Tutejsza świątynia i ruiny zamku opisywane są przez wielu podróżników i pasjonatów. Chętnie więc wskazujemy na ciekawe artykuły tym miejscom poświęcone
Encyklopedia o Kościele w Szestnie